Ze verdienen teveel voor een sociale huurwoning en te weinig voor een koopwoning
Veel woningzoekers kunnen geen huurwoning voor middeninkomens vinden. De NOS onderzocht dat vooral dertigers en late twintigers het moeilijk hebben op de woningmarkt. Ze zitten dubbel klem: ze verdienen te veel voor een goedkope sociale huurwoning, maar kunnen geen betaalbaar koophuis vinden. Huurwoningen in de vrije sector zijn vaak veel te duur en voor een hypotheek is hun inkomen juist weer te laag.
De Eindhovense oud-burgemeester Van Gijzel, die is aangesteld om de bouw van goedkopere huurwoningen in de vrije sector aan te jagen, ziet ook dat juist deze groep klem komt te zitten. “Jonge mensen trekken naar de grotere steden, maar daar is geen plek voor ze. En dat moet snel veranderen, want deze mensen vormen de toekomst van de stad.”
Van Gijzel schat dat er de komende tien jaar zo’n 200.000 huurwoningen bij moeten komen met een huur van 700 tot 1000 euro. “Dat is een enorme opgave. Een stad als Groningen bouwt nu 500 tot 800 woningen per jaar totaal. Dat zouden er zo’n 800 per jaar moeten worden alleen al voor deze middenhuur.”
Zeer hoge huur in de vrije sector
Veel huurders zijn noodgdwongen aangewezen op de vrije sector met huren vanaf 710 euro per maand. Maar deze zogeheten middenhuurwoningen zijn schaars. Woningen in de vrije sector kosten vaak meer dan 1000 euro per maand. De problemen zijn het grootst in de Randstad, Gelderland en Brabant, maar ze bestaan ook in steden als Groningen, Zwolle en Maastricht.
Het nieuwe kabinet is zich bewust van de nood en heeft aangekondigd prioriteit te geven aan de bouw van middenhuurwoningen, want de vraag naar dit type woningen blijft naar verwachting groeien de komende jaren. En het aanbod blijft achter bij de vraag.
Het kabinet meent dat gemeenten meer de regie moeten nemen bij de aanpak van dit probleem. In het regeerakkoord staat dat zij meer mogelijkheden moeten krijgen om het aanbod te vergroten, te sturen op prijs en sociale huurwoningen te verkopen. Nu kijken gemeenten en investeerders vooral naar elkaar voor voldoende capaciteit, betaalbare grondprijzen en acceptabele rendementen en gebeurt er te weinig.
Sinds een jaar probeert de zogenoemde Samenwerkingstafel Middenhuur onder leiding van Van Gijzel om de partijen bij elkaar te brengen. Eind januari presenteert Van Gijzel officieel zijn conclusies en aanbevelingen, maar hij toont zich nu al trots op wat er in korte tijd is bereikt: “Toen ik een jaar geleden de opdracht kreeg van de minister was bijna geen enkele gemeente bezig met middenhuur. Nu staat het in vijftien grote steden op de agenda en andere willen zich daarbij voegen.”
In de steden worden nu in hoog tempo afspraken gemaakt tussen gemeente, beleggers, bouwers en projectontwikkelaars om speciaal voor middenhuur te bouwen. De belofte is dat de huren voor die woningen vijftien jaar lang betaalbaar blijven. Daarna mogen ze worden doorverkocht.
